مارمارای استانبول از جمله بخشهای سیستم حمل و نقل عمومی ترکیه است که حتما باید برای یک مرتبه از آن استفاده کنید. این تونل زیر آب در عرض تنگه بسفر کشیده شده و دو قسمت اروپایی و آسیایی شهر را به هم وصل میکند.
مارمارای استانبول یک مسیر ریلی ۷۶ کیلومتری است. در مطلب آشنایی با وسایل نقلیه عمومی استانبول دریافتیم در سرتاسر این شهر مسیرهای ریلی زیادی اعم از زیرزمینی یا زمینی وجود دارد. اما تفاوت مارمارای چیست و چه چیزی آن را از همه مسیرهای ریلی دیگر منحصربهفرد میکند؟ مارمارای استانبول تونلی زیر آبی بوده و زیر تنگه بسفر ایجاد شده است! به لطف آن دو قسمت اروپایی و آسیایی شهر به یکدیگر متصل می شوند.
از مارمارای استانبول بیشتر بدانید
ساخت آن در سال ۲۰۰۴ آغاز شد. اتصال دو نیمه شهر استانبول دغدغهای است که همواره مسئولان این شهر و مسئولان بلند مرتبه ترکیه به دوش کشیدهاند. اینجا بزرگترین و پرجمعیتترین شهر ترکیه محسوب میشود. از طرفی مرکز شهر و بخش قابل توجهی از مناطق تجاری و مخصوصا اغلب مکانهای تاریخی در قسمت اروپایی، آن سوی تنگه بسفر، قرار دارند. ایجاد سه پل بر بستر این تنگه به منظور عبور و مرور با خودرو کفایت نمیکرد و باید مسیری دیگر، بدون ترافیک، ایجاد میشد. در سال ۲۰۰۴، زمان آغاز به کار مارمارای استانبول سال ۲۰۰۹ اعلام شد.
طی حفاری، کاوشهای باستانی و تاریخی متعددی حاصل شد، به همین دلیل پروژه به کندی پیش رفت. اولین فاز پروژه در سال ۲۰۱۳ راهاندازی شد. آن را باید اولین اتصال ریلی استاندارد بین دو قاره آسیا و اروپا دانست. قرار بود دومین فاز پروژه در سال ۲۰۱۵ افتتاح شود، اما پیشبرد آن در سال ۲۰۱۴ متوقف شد. پروژه در سال ۲۰۱۷ مجددا از سر گرفته شد تا این که در سومین ماه سال ۲۰۱۹ سرتاسر خط آماده بهرهبرداری قرار گرفت.
بعد از دو خط فونیکولار و همچنین متروی استانبول آن را باید چهارمین مسیر زیرزمینی در این شهر خطاب کرد. یکی از ویژگیهای فوقالعاده آن یکپارچه شدن با متروی شهر است. به عبارتی، برخی ایستگاههای مترو با مارمارای تلاقی دارند تا مسافران بتوانند زیر زمین، بین دو قسمت اروپایی و آسیایی متروی استانبول جابهجا شوند.
اما معنی مارمارای چیست؟ آن را باید ترکیب دو کلمه Marmara و Ray دانست. اولین کلمه به معنی دریای مرمره و دومین مورد به معنی ریل در زبان ترکی است. بسیاری از نظر اهمیت، آن را با جاده ابریشم مقایسه میکنند، هر چند فقط ۷۶ کیلومتر طول دارد. در واقع به عقیده مسئولان شهر استانبول، مارمارای کمک میکند جاده ابریشم را از نو ساخت.
پروژه از دو قسمت تشکیل میشد. اولین قسمت ایجاد تونلی زیرگذر از تنگه بسفر به طول ۱۳ کیلومتر بود. در ادامه ۶۳ کیلومتر دیگر نیز به آن اضافه شد تا اتصال مارمارای استانبول با نیمه آسیایی و اروپایی مترو میسر شود.
آژانس همکاری بین المللی ژاپن (Japan International Cooperation Agency) و بانک سرمایهگذاری اروپا (European Investment Bank) سرمایهگذاران پروژه بودند. تا سال ۲۰۰۶، آژانس همکاری بین المللی ژاپن و بانک سرمایهگذاری اروپا به ترتیب ۱۱۱ میلیارد ین و ۱٫۰۵ میلیارد یورو پول برای پیشرفت پروژه تزریق کردند. انتظار میرفت هزینه کل پروژه چیزی بالغ بر ۲٫۵ میلیارد دلار باشد. در سال ۲۰۰۹ پیشبینی شد هزینهها نسبت به مبلغ تخمین زده شده، ۵۰۰ میلیون دلار بیشتر خواهد بود تا به رقم ۳ میلیارد دلار برسد! علت افزایش هزینهها، بروز تاخیر در پیشرفت پروژه در پی کشفهای باستانی بود. در ادامه قصد داریم اعداد و ارقامی را در رابطه با مارمارای استانبول بیان کنیم:
- طول کل مسیر: ۷۶٫۳ کیلومتر
- طول تونل: ۱۳٫۶ کیلومتر
- لوله غوطهور: ۱۳۸۷ متر
- عمیقترین نقطه: ۶۰ متر
- حداقل شعاع منحنی: ۳۰۰ متر
- حداکثر شیب: ۱٫۸ درصد
- تعداد ایستگاههای روی سطح: ۳۷
- تعداد ایستگاههای زیرزمینی: ۳
- تعداد تقاطع: ۴
- تعداد ایستگاههای داخل شهر: ۸
- حداقل طول سکو: ۲۲۵ متر
- فاصله متوسط ایستگاه: ۱٫۹ کیلومتر
- حداکثر سرعت: ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت
- سرعت عادی: ۴۵ کیلومتر بر ساعت
- تعداد مسافر جابهجا شده در هر ساعت: ۷۵۰۰۰
طی پانزده روز اول افتتاح مارمارای استانبول حدود ۴٫۵ میلیون نفر از آن به منظور جابهجایی استفاده کردند. طی این بازه زمانی، استفاده از این خط ریلی زیر آبی رایگان بود. در ابتدای سال ۲۰۱۴ حدود ۱۰ میلیون نفر سوار قطارهای مارمارای شدند. طی چهار ماه اول این تعداد به ۱۳٫۵ میلیون نفر رسید. طی نیمه اول همین سال تعداد مسافران به ۲۱٫۴ میلیون نفر افزایش پیدا کرد. به طور متوسط هر روز ۱۲۰ هزار نفر سوار مارمارای استانبول میشوند. انتظار میرود بعد از تکمیل کامل پروژه روزانه ۱٫۵ میلیون نفر از آن استفاده کنند.